Intimna porodična tužna priča na velikom ekranu
BEOGRAD & SRBIJA:
Premijera igranog filma “Plavi cvijet” reditelja Zrinka Ogreste u hrvatsko-srpskoj koprodukciji, održana je 28. aprila u Dvorani kulturnog centra Beograd i od tada se nalazi na redovnom repertoaru bioskopa Srbije.
Ova intimna porodična drama pretpremijerno je prikazana u Srbiji na Festivalu evropskog filma Palić 2021. godine, a u bioskopskoj distribuciji naše zemlje se nalazi zahvaljujući beogradskoj kući “Fame Solutions”.
Premijeri je prisustvovao veliki broj kolega – dramskih umetnika koji su burnim aplauzom pozdravili osmi igrani film hrvatskog sineaste, a poseban gost u sali bio je Patrijarh srpski Porfirije.
Susret sa rediteljem Ogrestom organizovan je pre i posle projekcije “Plavog cvijeta”, prvo kao konferencija za medije, a onda u vidu pitanja publike nakon što je ista utonula u 85 minuta ove autentične, dokumentarističke priče o porodici, ljubavi, sebičnosti, samoći, otudjenju, praštanju.
Moderator oba razgovora je bio Ivan Aranđelović, iskusan domaćin mnogih susreta sa medijima na festivalima Palić, Beldocs ili FEST.
U razgovoru sa novinarima je uz reditelja bio i producent sa srpske strane, glumac Lazar Ristovski, ispred svoje kuće “Zillion Film”.
Zrinko Ogresta je objasnio kako je došao na ideju da se bavi temom porodice, uz scenaristu filma Ivora Martinića, poznatog dramskog pisca u regionu i u Srbiji.
“Ovde me je zanimala priča unutar jedne porodice kroz tri ženske osobe, i to je posledica uticaja svega što danas živimo. Sve više dominiraju globalni svetski sadržaji – poslednje dve godine je to pandemija korona virusa, sada je novi rat, uvek aktuelno nasilje nad ženama”, smatra Ogresta, koji je novi film zasnovao na pozorišnom komadu “Drama o Mirjani i ovima oko nje” upravo Ivora Martinića.
Pozorišna publika Beograda poznaje tu predstavu u režiji Ive Milošević, gde je naslovnu ulogu igrala Mirjana Karanović na sceni JDP-a (2010), i obe umetnice su to veče bile gošće na premijeri.
Istina, drama i scenario se u mnogo čemu razlikuju, to nisu identični tekstovi, govore različitim scenskim jezicima, tako da je film tek delimično zasnovan na tom komadu.
“Mislim da je potrebno vratiti se porodici, deci, odnosima sa najbližima, to nam je osnova, habitus, i takve teme imaju plemenitu dimenziju, čine društvo boljim. Svi bismo bili bolji kao ljudi da razmišljamo najviše o porodici”, rekao je nagradjivani filmski režiser iz Hrvatske.
Film “Plavi cvijet” je apsolutni je pobednik filmskog festivala u Puli 2021 na kojem je nagrađen „Zlatnom arenom“ za najbolji film, režiju i najbolju glavnu glumicu – Vanja Ćirić.
Svetsku premijeru je film imao u Moskvi prošle godine, gde je postigao veoma uspešan prijem, a o njemu se u Srbiji pričalo na Paliću 2021, kako je i navedeno.
Filmski projekat je snimljen u koprodukciji Srbije i Hrvatske, a glavne uloge tumače, osim Vanje Ćirić – Anja Šovagović, Tea Harčević, Nikša Butijer.
“Uglavnom ne razmišljam o glumcima dok pišem scenario ili ga čitam pred pripremu filma. Tek kada je tekst definisan, završen, onda krenem da mislim ko bi mogao igrati odredjene likove iz scenarija. Tako je bilo i sa ovim filmom. Sa zadovoljstvom sam saradjivao sa Vanjom Ćirić, bila je izvanredna, kao i Anja Šovagović u ulozi njene majke na filmu. Inače su ovde prisutni glumci koji nisu naširoko popularni, više rade u pozorištu”, objasnio je Ogresta i dodao da inače u karijeri nije realizovao filmove kojima je jedini cilj da osvajaju novac na blagajni, jednostavno nije takav reditelj.
Onda je dao komentar da je bio zapanjen kada je čuo koliko je slabo bio gledan srpski nezavisni film “Oaza” Ivana Ikića, koji je osvajao mnoge nagrade na domaćim i svetskim festivalima i bio je srpski kandidat za Oskara 2022, laureat na FEST-u 2022.
Ipak, redovno prikazivanje nije donelo željene rezultate, tako da je “Oaza” bila manje gledana od najmanje gledanih hrvatskih ostvarenja u njihovim bioskopima, kako je objasnio Ogresta.
“U Beogradu i Srbiji je jako nezavidna situacija, jer ne postoje art-house bioskopi koji prikazuju umetničke, male filmove. Publika se gradi postepeno i osvaja, ne može brzo, to je proces. Ljubitelji filma na velikom platnu su navikli na neke druge komercijalne sadržaje”, umešao se u priču Marko Čkonjević, iskusni filmski radnik, osnivač i direktor distributerske kuće “Fame Solutions”, koji ulaže u plasman domaćeg filma na tržištu.
Njegova kuća stoji iza distribucije crnogorskog ostvarenja “Posle zime” Ivana Bakrača, srpskih fimova “Heroji” Gorana Nikolića (50. FEST-u 2022), “Prolećna pesma” Nataše Avramović (FEST 2021), a 10. maja će biti premijera komedije “Ne igraj na Engleze” Slobodana Pešića.
Lazar Ristovski je saradjivao sa Zrinkom Ogrestom na njegovom prethodnom filmu “Sa one strane” (2016) gde je tumačio glavnu ulogu sa Ksenijom Marinković.
Na temu repertoara bioskopa u Srbiji, nije zadovoljan situacijom i izborom tih naslova, smatrajući da su svi ti američki proizvodi uglavnom manje kvalitetni, bez umetničke vrednosti.
Sa producentskom kućom “InterFilm” iz Hrvatske, Ristovski je ostvario zajedničke koprodukcije preko svoje kompanije “Zillion Film” poslednjih osam godina, sa šest filmova, gde spada i “Plavi cvijet”.
“Saradnja na filmu “Sa one strane” je bila izuzetna, divno je raditi sa Zrinkom. Fim je osvajao nagrade u Hrvatskoj, Srbiji, po regionu i svetu. Tamo sam bio glumac i producent, ovde sam samo u ulozi koproducenta. Srećan sam što se ostvaruju srpsko-hrvatske koprodukcije u filmovima, to je pravi primer kako bi trebalo da se danas saradjuje u regionu. Tako mi učestvujemo iz Srbije na njihovim konkursima kao manjinska produkcija, onda iz Hrvatske konkurišu kod nas po istom modelu, kao manjinski partneri”, objasnio je Ristovski funkcionisanje produkcionog sistema na relaciji Srbije i Hrvatske.
Onda je na kraju projekcije Ristovski zvanično pozdravio Patrijarha srpskog Porfirija kao posebnog gosta na premijeri, a reditelj Ogresta se prisetio da se još ranije upoznao sa patrijarhom na aerodromu u inostranstvu i tada su ostvarili prijatnu komunikaciju i druženje tokom leta.
Drama “Plavi cvijet” većim delom podseća na pozorišnu predstavu, dominiraju scene u enterijerima, ima malo likova, kao i sadržaja, odvija se pravolinijski, ali oslikava život onakav kakav jeste, opipljiv.
Iako prati generalnu dramaturšku liniju spomenutog komičnog komada i predstave JDP-a, radnja se dosta udaljava od izvornika i račva se u drugačiji žanr – socijalnu, porodičnu dramu, tragediju.
Film tako pripoveda o ženi, majci i ćerki, a u fokusu je sredovečna junakinja Mirjana, službenica u zagrebačkoj fabrici konca. Na dan proslave 20 godina rada, njeni susreti i razgovori sa svojom naizgled napornom majkom, bivšim mužem koga ne podnosi i svojom raspuštenom ćerkom, ilustruje delove njenog relativno praznog života.
Protagonistkinja Mirjana nije zadovoljna sobom ni svojim okruženjem, retko se smeje, nije srećna, često namrgođena i ljuta na ćerku koja namerava da ostvari svoje snove o muzičkoj karijeri u inostranstvu.
Iznenadna poseta Mirjanine majke njihovom domu na nekoliko dana menja njen život iz korena, jer onda dolazi do pregleda različitih karaktera tri generacije: majka – ćerka – baka.
Iako igrani, dobrim delom projekat podseća na dokumentaristički stil pripovedanja, naturalno, životno, kamerno, što je takodje skoro vidjeno u hrvatskom filmu “Mater” (2020) Jura Pavlovića, čija je radnja donekle veoma slična, takodje govori o napornom odnosu junakinje i njene bolesne majke.
Ostvarenje “Plavi cvijet” ima i sasvim neočekivanu tragediju pred kraj filma što je bacilo sasvim drugi ugao posmatranja na celu porodičnu priču, i publika se tome nije nadala, tako da je bilo suza u sali.
Hrvatski režiser je srpskoj publici poznat po svojim bioskopskim filmovima – “Krhotine” (1991), “Isprani” (1995), “Crvena prašina” (1999), “Tu” (2003), “Iza stakla” (2008), “Projekcije” (2013).
Dramski pisac Ivor Martinić je više od 15 godina jedan od uspešnijih hrvatskih autora, a u Beogradu su mu se izvodila još dva komada – “Moj sin samo malo sporije hoda” u Beogradskom dramskom pozorištu, u režiji Predraga Stojmenovića, gde je igrao Miloš Biković.
Takodje, na sceni Dorćol Platza bilo je realizovano i njegovo delo “Ovde piše naslov drame o Anti”.
Na kraju razgovora sa publikom, reditelj Zrinko Ogresta zamolio je sve u sali kojima se iskreno svideo film “Plavi cvijet” da ga slobodno preporučuju dalje prijateljima i rodbini, jer mu je želja da u Srbiji ovaj mali umetnički nezavisni projekat pogleda barem 1000 ljudi, i on će biti srećan.
